Bu yazımda sizlere yalın üretime sanatsal bir yaklaşımdan bahsetmek istiyorum. Industrial and Manufacturing Wellness kitabının yazarı Mike SONDALINI yalın’a farklı bir yorum getiriyor ve diyorki “Beethoven, Shakespeare ve eski yunanlılar yalın’ın sırrını biliyorlardı – İlk önce bir yalın Süreci tasarlayın sonra Süreci Öğretin”. Farklı bir bir bakış açısı değilmi? Ama aşağıdaki makaleyi dikkatlice okuyunca ne kadar doğru bir yorum yaptığını anlıyorsunuz. Bundan da anlaşılıyorki, yalın, saflık ve mükemmellik anlamına geldiği için, müzikten tiyatroya, üretimden servise her nerede uygulanırsa ortaya şaheser sonuçlar çıkıyor. Yani bir anlamda yalınlaşma faaliyetlerine sihirli dokunuşlar diyebiliriz. Gelin bir bakalım Sondalini usta neler demiş;

Bir yalın organizasyon olmak için, bir orkestra veya tiyatroyla aynı şeyleri yapın. Onlar önce bir süreç oluştururlar, sonra süreci öğretirler. Önce yalın prosesi yapın, ardından işlemin nasıl doğru yapılacağını öğretin.

18.Yüzyılda Beethoven, yalın’ın nasıl çalışacağını biliyordu. 16. Yüzyılda Shakespeare, yalın’ın nasıl çalışacağını biliyordu. MÖ 600’deki antik Yunanlılar bile yalın’ın nasıl çalışacağını biliyordu. Müziği ile Beethoven, oyunlarıyla Shakespeare ve dramalarıyla eski Yunanlılar biliyordu. Önce doğru işlem sırasına ihtiyaçları vardı, sonra da işlemi doğru yapmaları için insanlara öğrettiler.

Şekil 1, Beethoven orkestra skorunun başlangıcını göstermektedir. Skor kağıdı süreç tasarımı, süreç tanımı, prosedür ve birindeki iş talimatıdır. Bu Beethoven konserini duymak istediğinizde orkestraya skor belgesini veriyorsunuz ve enstrümanlarını aynen belgede yazdıkları gibi çalıyorlar. Bunu yaparsan, her seferinde Beethoven’ın müziğini alacaksın.

Eğer bir Shakespearian oyunu ya da bir Yunan trajedisi sunmak istiyorsanız, önce tüm senaryoyu elde edersiniz, ardından aktörlere oyun yazarı senaryosunda yazılanları öğrenmek ve yapmak için verirsiniz. Senaryo, süreci, prosedürü ve oyunun tam olarak Shakespeare ve antik Yunanlılar olarak sunulması için nasıl yapılacağına ilişkin çalışma talimatlarını içeren bir belgedir. Shakespeare’in senaryosunu takip ederek, yüzyıllar önce yazdığı oyunu aynen olmasını istediği gibi kopyalayacaksınız.

Binlerce yıl önce yazılmış bir Yunan trajedisi veya komedi senaryosunu alırsınız, senaryoyu takip eder ve Yunan tiyatro gösterinizi alırsınız. Bestecinin müzik skoru ve oyun yazarının senaryosu, ne yapılacağı ve nasıl yapılacağının tüm ayrıntılarını içeren belgelerdir. İnsanların müziği çalmasını ve oyunu doğru şekilde oynamasını sağlayabilmeniz için önce kullanışlı bir formda yaratılmaları ve kullanıma sunulmaları gerekir.

Bir skor veya senaryo olsun, her biri orkestrada veya izleyecekleri oyunda bulunan herkes için “rol modeli” içerir ve açıklar. Her orkestra üyesinin yapması gereken önemli olan Beethoven’ın notunda açıkça belirtilmiştir. Shakespeare’in her oyuncunun söylemesini ve yapmasını istediği şey ise senaryosunda. Her iki adam da yüzyıllar önce öldü, ancak yarattıkları, yaşamları boyunca yazdıkları gibi yaşamaya devam ediyor çünkü tam anlamıyla, müziklerini ya da oyunlarını dinlemek için herkesin yapması gerekenlerin talimatlarını içeriyor. Günümüzde Beethoven konseri ya da Shakespeare oyunu tadında bir uygulama yapmak istediğimizde, takip edilecek tüm süreçleri oluşturmak ve insanlara sadece bunları nasıl doğru yapacaklarını öğretmek gerekiyor. Önceden belgelenmiş bu rol modellemesi, şirketlerin, çalışanlarının ve organizasyonlarının yalın olmalarını istediklerinde öncelikle yapmaları gereken şeydir.

Bir yalın şirket kuracağınızdan emin olmak istiyorsanız, ilk önce yalın işlem adımlarını tam olarak istediğiniz şekilde planlamanız, tasarlamanız ve oluşturmanız gerekir. Daha sonra süreçleri yapan insanlara nasıl düzgün çalışacaklarını öğretin. Yalın’ın başarısından emin olmanın sırrı budur. Bestecilerin ve oyun yazarlarının yüzyıllardır bildikleri aynı “sır” dır – Doğru süreç tasarımı önce gelir ve ardından süreci doğru yapmaları için insanları eğitirsiniz. Başka hiçbir şey, bu sırayla işleri yapmak kadar kesin sonuç vermez.

Mike Sondalini

Yazar, Bakım yönetimi uzmanı

Ne dersiniz, Sondalini usta çok farklı bir yorum getirmemiş mi? Ben bu makaleyi çok beğendiğim için sizlerle paylaşmak istedim. Bizler belki birer Shakespeare olamayız ama bizden sonraki nesillere kalacak doğru, uzun ömürlü ve sağlam prosesler yani yalın prosesler kurmamız mümkün.

Mesut Biricik

Yalın Yönetim Danışmanı/Eğitmen